Κατηγορία: Καταλήψεις

Ο αγώνας του ανθρώπου ενάντια στην εξουσία είναι ο αγώνας της μνήμης ενάντια στη λήθη (Μίλαν Κούντερα)

Ένα σύντομο ιστορικό

Πέρασαν δυο χρόνια από τότε που ο ξενοδόχος και πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης Βασίλης Διγαλάκης προώθησε την εκποίηση των τριών κτιρίων στο λόφο Καστέλι στην εταιρία “Βelvedere Μονοπρόσωπη ΕΠΕ”. Πέρασαν δυο χρόνια από τότε που το τοπικό κίνημα βγήκε στους δρόμους να υπερασπιστεί την κατάληψη Rosa Nera. Να υπερασπιστεί μια κατάληψη ως κινηματική υποδομή, ως τόπο συνάντησης και ζύμωσης απελευθερωτικών ιδεών αλλά και ως σημείο αναφοράς της αντιεμπορευματικής καλλιτεχνικής δημιουργίας. Ως χώρο πολιτικής υποστήριξης των μειονοτήτων και φιλοξενίας προσφύγων. Να προστατέψει την τελευταία ελεύθερη -από το εμπόρευμα- πλατεία της παλιάς πόλης των Χανίων, αλλά και την ιστορική μνήμη απέναντι στη χυδαία λογική της τουριστικοποίησης. Τέλος, το κίνημα υπερασπίστηκε τις αντιιεραρχικές πολιτικές διαδικασίες, την κοινωνική και πολιτική αυτονομία μιας συλλογικότητας, που συμμετέχει χρόνια τώρα στους κοινωνικούς και ταξικούς αγώνες.

Υδρογονάνθρακες-Πόλεμος-Τουριστική Βιομηχανία, αυτά είναι της γενιάς μας τα Πολυτεχνεία

Η εταιρία που ορέγεται (και με την όρεξη θα παραμείνει) να φτιάξει ξενοδοχείο και να καρπωθεί για λογαριασμό της ένα από τα ομορφότερα σημεία της πόλης ανανέωσε τις ελπίδες της με την βουλευτική εκλογή του πρώην πρύτανη Βασίλη Διγαλάκη, ο οποίος πλέον εκτός από ιδιοκτήτης ξενοδοχείων, είναι και υφυπουργός παιδείας υπεύθυνος για την ανώτατη εκπαίδευση στη νέα κυβέρνηση Μητσοτάκη. Η τοποθέτησή του σε αυτό το πόστο δείχνει αφενός τα σχέδια των αφεντικών αλλά και την αντίληψη που κυριαρχεί πλέον στο πολιτικό προσωπικό αναφορικά με την έννοια του πανεπιστημίου και το ρόλο της ακαδημίας συνολικά. Ο Β.Διγαλάκης δεν ήταν ένας πρύτανης “της σειράς”. Αυτό του το αναγνωρίζουμε. Ήταν ο άνθρωπος που θέσμισε την απουσία του φοιτητικού συλλόγου από τις αποφάσεις της συγκλήτου, διετέλεσε πρόεδρος της εταιρείας αξιοποίησης & διαχείρισης της περιουσίας του πολυτεχνείου από όπου πέρασε και η πρόταση για την εκποίηση των κτιρίων στο λόφο Καστέλι, έκλεισε συμφωνίες με τη σχολή Ευελπίδων για μεταπτυχιακά που ενισχύουν την ελληνική πολεμική μηχανή πλάι στην έρευνα για λογαριασμό του ΝΑΤΟ, στο οποίο χρόνια τώρα το Πολυτεχνείο Κρήτης “δίνει τα φώτα του”, αλλά και την έρευνα για την εξόρυξη υδρογονανθράκων νότια της Κρήτης. Ένας πραγματικός εκσυγχρονιστής! Τη γνώμη μας για το έργο του δεν θα την εκθέσουμε διεξοδικά εδώ,καθώς νομίζουμε πως ήδη έγινε κατανοητό πως πρόκειται για έναν τεχνοκράτη, ο οποίος ποτέ δεν ενδιαφέρθηκε για την παιδεία και την ισότητα μεταξύ των φοιτητών του, αλλά μονάχα για την νεοφιλελεύθερη, μιλιταριστική και ταξική εκπαίδευση που παράγει ανεύθυνους εξειδικευμένους επιστήμονες στην υπηρεσία του κεφαλαίου και της αγοράς.

Όσον αφορά τη Rosa Nera, δεν έχουν αλλάξει και πολλά από την τελευταία απειλή της εκκένωσής της. Ο χώρος παραμένει ζωντανός και λειτουργικός. Η συλλογικότητα συμμετέχει σε κάθε προσπάθεια αντίστασης απέναντι στα σχέδια της εξουσίας που υπονομεύουν τη ζωή των “από κάτω”. Βρέθηκε στο πλευρό όσων αγωνίζονται για να γίνει πάρκο το στρατόπεδο Μαρκόπουλου, στην πορεία με αφορμή τη δολοφονία της Ζάκι-Ο αλλά και στις αντιφασιστικές συγκεντρώσεις ενάντια στα εθνικιστικά συλλαλητήρια. Στην πορεία μνήμης της εξέγερσης του Δεκέμβρη του 2008 αλλά και στην αυθόρμητη πορεία με αφορμή το θάνατο ενός ντελιβερά στα Χανιά. Στις παρεμβάσεις ενάντια στην τουριστικοποίηση της πόλης και την εκδίωξη των κατοίκων από τους τουρίστες. Και πόσα ακόμη που δεν μπορούμε να εκθέσουμε σε μια κόλλα χαρτί. Ως χώρος τα δύο τελευταία χρόνια φιλοξένησε πλήθος πολιτικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων, μεταξύ των οποίων η έκθεση λαϊκής τέχνης από τις ζαπατίστικες κοινότητες του Μεξικού και η εκδήλωση της πρωτοβουλίας για τη δολοφονία της Ζάκι-Ο. Η ανοιχτή συνέλευση της Rosa Nera πραγματοποιείται κάθε δευτέρα στις 9μμ και μπορεί να συμμετάσχει οποιοσδήποτε και οποιαδήποτε, πάντα στη λογική της αμεσότητας, της ομοφωνίας και της συνεργασίας.

Η ιστορία που πέρασε σαν οδοστρωτήρας πάνω απ’ τα κεφάλια μας και οι ιστορίες που γράφουν οι αγώνες για ισότητα και ελευθερία

Είναι σημαντικό να αναφερθούμε συνοπτικά και στο ζήτημα που αφορά την ίδια την ιστορικότητα του κτιρίου της κατάληψης. Έχουμε εκθέσει αναλυτικά τη θέση μας για την ιστορική μνήμη και την εργαλειοποίησή της στη μπροσούρα “οι παραλειπόμενοι της ιστορίας” η οποία συνοδεύτηκε με ιστορικό περίπατο όπου αναδείχθηκαν μέρη και γωνιές της πόλης από τη σκοπιά τη δική μας, δηλαδή “των παραλειπομένων” της ιστορίας κι όχι από τη σκοπιά των βασιλιάδων, των πρωθυπουργών, των εξουσιαστών εν γένει.

Καθώς έχει ανοίξει ένας διάλογος αναφορικά με το αν πρέπει ή δεν πρέπει μια συλλογικότητα, που αποτελεί κομμάτι του κινηματικού κόσμου στα Χανιά και συγκεκριμένα του αναρχικού/αντιεξουσιαστικού/αυτόνομου τμήματός του να στεγάζεται σε αυτό το κτίριο, νομίζουμε πως οφείλουμε να δώσουμε μια σαφή απάντηση.

Η επιλογή του κτιρίου που ήταν εγκαταλελειμμένο για 20 χρόνια μέχρι να απελευθερωθεί από το ρήμαγμα στο οποίο το πολυτεχνείο κρήτης το είχε καταδικάσει, δεν ήταν τυχαία. Το κτίριο αυτό ιστορικά αποτέλεσε σημείο αναφοράς της τοπικής εξουσίας και των θεσμών της. Από τον πασά των Χανίων και τον πρίγκιπα Γεώργιο τον Β’, ως την παρουσία της κοματαντούρ της Γκεστάπο και της 5ης μεραρχίας του στρατού.

Για πρώτη φορά στην ιστορία του το κτίριο αποτελεί απελευθερωμένο χώρο και σημείο αναφοράς για την αυτοοργάνωση της εργατικής τάξης, των μεταναστών και της νεολαίας. Τα χρόνια που η κατάληψη λειτουργεί γράφονται ιστορίες που δεν θέτουν στο επίκεντρο την εξουσία αυτού του τόπου, αλλά συμπυκνώνουν σε ένα χωροχρόνο τον αγώνα εναντίον της. Ο πλουραλισμός των πειραματισμών και των αποτελεσμάτων τους γίνονται δημόσια και δέχονται πάντα δημόσια κριτική.

Πρόκειται για μια ιστορία ζωντανή, μακρυά από μουσειακές αντιλήψεις, η οποία αποτελεί δημιουργία των υποκειμένων που την πραγματώνουν. Κι είναι χιλιάδες ο κόσμος που έχει περάσει αυτά τα 15 χρόνια, έστω και για λίγο, κι έχει συνδράμει σε αυτό το εγχείρημα που λέγεται Rosa Nera.

Η Rosa Nera δεν είμαστε μονάχα εμείς. Είμαστε οι προσπάθειες, όλων των προηγούμενων αλλά και όσων έπονται, για μια κοινωνία ισότητας κι ελευθερίας. Η ευθύνη κι η υπόσχεσή μας είναι μη γίνει η κατάληψη βορά του κράτους και των αγορών. Η Rosa Nera είναι κομμάτι της ιστορίας των κοινωνικών και ταξικών αγώνων στα Χανιά, κι αυτή η ιστορία δεν σβήνεται με μια “γομίτσα” απειλών και καταστολής. Θα πράξουμε όσα αναλογούν σε αυτή την ιστορία, ώστε να αποτρέψουμε ένα τσούρμο τεχνοκρατών και γιάπιδων να την βυθίσουν στη λήθη.

Η κοινωνία των Χανίων θα χρειαστεί να ξαναπάρει τις αποφάσεις της

Κατάληψη Rosa Nera, Χανιά, Ιούλιος 2019

Καταλήψεις κι εθνικές προκαταλήψεις

Οι μαθητικές καταλήψεις στον ελλαδικό χώρο, κουβαλούν μια ιστορία που η αρχή της βρίσκεται στις μαθητικές κινητοποιήσεις το 1990-91. Η ιστορία αυτή συνδεδεμένη με την αντίσταση, την ανατροπή των κοινωνικών δεδομένων και την ανεξαρτησία της μαθητικής κοινότητας, δεν έχει καμία σχέση με την προσπάθεια χειραγώγησης των μαθητών από τη δεξιά και τα παρακλάδια της που επιχειρείται σήμερα. Μάλλον βρισκόταν και βρίσκεται απέναντι σ’ όλη αυτή την πατριωτική συντηρητικούρα.

Ας θυμηθούμε τη δολοφονία του καθηγητή Τεμπονέρα, ο οποίος αγωνιζόμενος στο πλευρό των μαθητών, σκοτώθηκε από τους ΟΝΝΕΔίτες στην προσπάθειά του να προστατέψει τους μαθητές από τις άγριες επιθέσεις των δεξιών. Ο δολοφόνος του Γιάννης Καλαμπόκας είναι σήμερα ελεύθερος και μάλιστα αρέσκεται να φωτογραφίζεται μαζί με στελέχη της Χρυσής Αυγής!

Ας θυμηθούμε ότι αργότερα οι μαθητές ήταν αυτοί που έκαψαν δημόσια την εθνική σημαία, σε μια χώρα που – όπως έλεγε κι ο Εμμ. Ροΐδης – πάσχει από τον πατριωτισμό, προκαλώντας ανοιχτά τα τσιράκια της εξουσίας που ούρλιαζαν μέσα από τα βοθροκάναλα της τηλεόρασης. Οι μαθητές των Χανιών το 2010 είναι αυτοί που πρώτοι αλλάξαν το περιεχόμενο των παρελάσεων από εθνικιστική φιέστα σε κοινωνική διαμαρτυρία.

Μέχρι σήμερα οι μαθητικές καταλήψεις ήταν στο στόχαστρο όλων των συντηρητικών δεξιών κι αριστερών, οι οποίοι πιπιλάνε χρόνια την καραμέλα ότι το μόνο που θέλουν τα παιδιά, είναι «να χάσουν μάθημα». Δεν τους απασχόλησε ποτέ το αν οι μαθητές δικαιολογημένα αποφεύγουν το σχολικό κάτεργο γι’ αυτό και πάντοτε ήταν εχθρικοί απέναντί τους.

Η ιστορία των μαθητικών καταλήψεων έχει να μας διδάξει πολλά μέσα από την υποδειγματική αγωνιστικότητα των παιδιών. Οι αγωνιστικές καταλήψεις οργανώνονται με συνελεύσεις και συντονιστικά σχολείων και όχι ιεραρχικά από κάποιους γόνους “πατριωτών” και φίλους μπάτσων που τους κάνουν πλάτες. Φυλακίσεις, συγκρούσεις με την κρατική μηχανή, αγωνιστικό πείσμα, φαντασία, πάθος, αμφισβήτηση και ακηδεμόνευτη δράση, συνθέτουν το μωσαϊκό των μαθητικών καταλήψεων στον ελλαδικό χώρο. Μια ζωή συκοφαντημένοι από τα Μ.Μ.Ε. (ενώ σήμερα γιατί άραγε έχουν διαφορετική στάση;) και τους κομματικούς γραφειοκράτες, οι μαθητές δεν ενέδωσαν στις γαλιφιές της εξουσίας, αλλά συνέχιζαν και συνεχίζουν το δύσκολο δρόμο της αντίστασης.

Επειδή οι περισσότεροι μαθητές λόγω ηλικίας δεν γνωρίζουν επαρκώς την ιστορία του μαθητικού κινήματος, επιχειρείται σήμερα η χειραγώγησή τους προς όφελος της ευρύτερης δεξιάς, η οποία υποκρύπτοντας τα κομματικά της κίνητρα προσπαθεί να μπλέξει τη νεολαία σε ένα βρόμικο εθνικιστικό κατασκεύασμα. Το γεγονός ότι πολλά παιδιά δεν γνωρίζουν πως τα έθνη είναι κατασκευές θεμελιωμένες σε συμφωνημένα ψέματα, δίνει μια ευκολία στους ψηφοθήρες για να εμφυτέψουν αυτά τα ψέματα στις νεανικές συνειδήσεις.

Όμως, οι μαθητές στην πλειοψηφία τους διατηρούν -σαν από ένστικτο- αυτή την αγνή ακηδεμόνευτη αγωνιστικότητα και δε μασάνε με τα καλέσματα των πατριδοκάπηλων. Με αφορμή το μακεδονικό κάθε μέρα πληθαίνουν οι μαθητικές φωνές που τάσσονται ενάντια στα εθνικιστικά καλέσματα.

Επιπλέον, πολλοί μαθητές ευτυχώς δεν παίρνουν στα σοβαρά αυτά τα σχολικά εγχειρίδια της ιστορίας τα οποία απέχουν όχι μόνο από την ιστορική αλήθεια αλλά και από την ίδια την ιστορία ως επιστημονικό κλάδο. Γιατί είναι γνωστό π.χ. ότι όλοι οι σημερινοί λαοί της Ευρώπης αποτελούν ένα εθνολογικό μείγμα που σχηματίστηκε από τη συγχώνευση των επιμέρους λαών. “Κανονικά η μελέτη του φαινομένου αυτού οφείλει να περιορίζεται στον κύκλο των επιστημόνων που απασχολούνται με την εθνολογία. Στο βαλκανικό όμως χώρο με την εθνολογία απασχολούνται, εκτός από τους ιστορικούς, και διάφοροι πολιτικοί, γεγονός που σχεδόν πάντα προμηνύει τον ερχομό δεινών. Οι εργασίες των βαλκανικής καταγωγής ιστορικών χαρακτηρίζονται, όχι σπάνια, από σωβινιστικό πνεύμα, με συνέπεια η παρουσίαση της εθνολογικής σύστασης κάθε περιοχής των Βαλκανίων, να εξαρτάται κατά ένα μεγάλο μέρος από τον πολιτικό προσανατολισμό του συγγραφέα”. (Γ. Νακρατζάς)

Αλληλεγγύη στην ZAD και σε κάθε αγωνιζόμενη κοινότητα

Τα σχέδια ανάπτυξης του συστήματος απέναντι στην ανάπτυξη των κοινωνιών

Η έννοια της ανάπτυξης που σήμερα δε σημαίνει παρά επέκταση του καπιταλισμού άλλη μια φορά χρησιμοποιείται αντεστραμμένη. Άλλη μια φορά γίνεται άλλοθι για μια βίαιη αλλαγή τρόπων ζωής, για την αποκοπή των ανθρώπων από τη γη και τη διάλυση κοινωνικών σχέσεων. Εδώ και ένα μήνα, στην κατειλημμένη υπαίθρια ζώνη στη Notre Dame des Landes στη Β.Δ. Γαλλία, δίνεται μια μάχη ανάμεσα στα όργανα της κρατικής τάξης και ανθρώπους όλων των ηλικιών και προελεύσεων που υπερασπίζονται ταυτόχρονα ένα φυσικό περιβάλλον και ένα διαφορετικό τρόπο ζωής. Η ανάπτυξη, δηλαδή, της αγοράς και του ελέγχου, απέναντι στην ελεύθερη ανάπτυξη της κοινωνίας και την αυτοργάνωση.

Η ιστορία ξεκινά πριν από περίπου 50 χρόνια, με το σχεδιασμό ενός αεροδρομίου το οποίο θα κατέστρεφε όχι μόνο την καθημερινότητα του αγροτικού πληθυσμού  αλλά και συνολικά το οικοσύστημα της περιοχής. Το έργο κρίθηκε εξ αρχής άχρηστο από τις τοπικές κοινωνίες που ξεκίνησαν έναν αγώνα για την προάσπιση των γαιών και την αναίρεσή του. Έχοντας εξαντλήσει τις νομικές οδούς, οι ντόπιοι, καλούν το 2009 σε κατάληψη της περιοχής. Έτσι από τότε η ZAD (Ζώνη Προς Υπεράσπιση) μια έκταση 1650 στρεμμάτων με υγροτόπους, δάση και καλλιεργήσιμες εκτάσεις, με εκατοντάδες ανθρώπους να ζουν μόνιμα εκεί και ακόμη περισσότερους στα γύρω χωριά, αποτελεί ένα πολιτικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό πείραμα. Μέσα στην κατειλημμένη αυτή ζώνη λειτουργούσε κοινοτική βιβλιοθήκη, πειρατικός ραδιοφωνικός σταθμός, συλλογικές αγροτικές καλλιέργειες, φούρνοι, εβδομαδιαία εφημερίδα, αλευρόμυλος, συνεργεία και πολλά άλλα.

Η ZAD έγινε το παράδειγμα ότι ο κόσμος μπορεί να πάρει την ζωή στα χέρια του. Και αυτό γιατί στηρίχτηκε και γιγαντώθηκε από κόσμο που συμμετείχε με κάθε δυνατό τρόπο σε αυτό το εγχείρημα. Τα σχέδια του κράτους και των αφεντικών μείνανε στάσιμα για χρόνια, ενώ το 2012 όταν δέχθηκε επίθεση από την αστυνομία, η απάντηση ήταν μια συγκέντρωση σαράντα χιλιάδων ανθρώπων που με τα σώματά τους απέτρεψαν την  εκκένωση, υπερασπιζόμενοι την περιοχή.

Αυτό που κατάφεραν οι άνθρωποι εκεί δεν είναι μόνο μια πετυχημένη αντίσταση (εφόσον το αεροδρόμιο ακυρώθηκε και θεσμικά), αλλά προχώρησαν και σε πολιτική πρόταση οργάνωσης της ζωής τους.

Η εκ νέου προσπάθεια εκκένωσης της ζώνης από το γαλλικό κράτος δείχνει την εμμονή του απέναντι σε ανθρώπους που δεν δέχτηκαν τον έλεγχο στο πώς θα ζήσουν.

Κι αν η ZAD μάς φαντάζει μακρινή, ας αναλογιστούμε πώς ξεκίνησαν οι αγώνες ενάντια στις εξορύξεις χρυσού στις Σκουριές Χαλκιδικής, για τα νερά του Πηλίου,  ενάντια στο σχεδιασμό ΧΥΤΑ στην Κερατέα και πόσα άλλα. Και πιο τοπικά με τις βΑΠΕ στο Αποπηγάδι, στα βουνά του Ρεθύμνου, στην Σητεία, στο Καστέλι του Ηρακλείου με το σχέδιο του νέου αεροδρομίου. Πάντα απέναντι στην ίδια λογική της “ανάπτυξης” που θέλει να ξεριζώνει ο,τιδήποτε μπαίνει εμπόδιο στον παραλογισμό της. Γιατί απλώς δεν μπορεί να σταματήσει. Πρέπει πάντα να μεγεθύνεται, να επιταχύνεται, να καταναλώνει. Χωρίς να φέρνει την ευτυχία, χωρίς να βρίσκει νόημα.

Αλληλεγγύη στην ZAD και σε κάθε αγωνιζόμενη κοινότητα.

…φίλους πολλούς εκάμαμε που μας εβοηθούνε,

εκάμαμε κι εχθρούς πολλούς που μας επολεμούνε,

απόφαση επήραμε εμείς να πολεμούμε,

ακόμη κι αν εχρειαστεί ούλοι μας να χαθούμε,

εμείς δεν θέλουμε λεφτά, θέλουμε τα βουνά μας,

θέλουμε τα χωράφια μας, θέλουμε να νερά μας.

Μαντινάδα από τους αγώνες στο Αποπηγάδι

 Κατάληψη ROSA NERA

Απρίλης 2018

Μύνημα αλληλεγγύης στην κοινότητα της κατάληψης Τερμίτα (Βόλος)

Στις 4/1/18 πρωί-πρωί εκκενώθηκε και κατεδαφίστηκε το κτίριο της κατάληψης Τερμίτα στο Βόλο. Η κατάληψη λειτουργούσε από το 2011 ως χώρος κατοικίας και ως κοινωνικός χώρος πολιτικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων. Στο πλαίσιο της διακυρυγμένης γενικής επίθεσης σε κατειλημμένους χώρους και σαν κατάληξη μιας εκστρατείας δυσφήμισης και αποκοινωνικοποίησης του εγχειρήματος που κρατούσε από το καλοκαίρι, η θεαματική αστυνομική επιχείρηση διατάχθηκε, οργανώθηκε και εκτελέστηκε με επαγγελματική απάθεια αν όχι με συνειδητή εχθρότητα.

Το ξέρουμε ευθύς εξ αρχής ότι οι καταλήψεις που δημιουργούμε και επενδύουμε τόσο χρόνο, μεράκι και ψυχή απειλούνται κάθε μέρα, είναι ευάλωτες στις δυνάμεις καταστολής ενός κόσμου εχθρικού που επενδύει στον ανταγωνισμό, την εκμετάλλευση και τον φόβο. Είναι νησίδες πειραματικής αυτοθέσμισης μέσα σε μια αυτοκρατορία που φροντίζει διαρκώς να διατυμπανίζει την καθολική έρημο του παραλογισμού της. Την εξάλειψη όλων των άλλων νοηματοδοτήσεων της ζωής.

Χαιρετίζοντας την κοινότητα της Τερμίτας θέλουμε να πούμε πως κι αν χάθηκαν τα ντουβάρια πάντα κάτι μένει. Κερδίζουμε ήδη αυτά που ζούμε και αυτά που μάθαίνουμε είναι εφόδια για τον μακρύ και όμορφο δρόμο μας. Δεν υπάρχει εκπλήρωση, δεν παλεύουμε για μια τελικότητα, ο ίδιος ο αγώνας είναι το σίγουρο κέρδος μας.

Απέναντί μας στην πορεία αυτή οι εξουσιαστικοί θεσμοί κάνουν πάντα τη δουλειά τους. Κυνηγώντας το φάντασμα της οικονομικής ανάπτυξης ορίζουν το δίκαιο, το ηθικό και τιμωρούν όσους αποκλίνουν. Εμείς βαδίζουμε ανάποδα, μαθαίνουμε λοιπόν και προχωράμε.

Ραντεβού στους δρόμους