Τα σχέδια ανάπτυξης του συστήματος απέναντι στην ανάπτυξη των κοινωνιών
Η έννοια της ανάπτυξης που σήμερα δε σημαίνει παρά επέκταση του καπιταλισμού άλλη μια φορά χρησιμοποιείται αντεστραμμένη. Άλλη μια φορά γίνεται άλλοθι για μια βίαιη αλλαγή τρόπων ζωής, για την αποκοπή των ανθρώπων από τη γη και τη διάλυση κοινωνικών σχέσεων. Εδώ και ένα μήνα, στην κατειλημμένη υπαίθρια ζώνη στη Notre Dame des Landes στη Β.Δ. Γαλλία, δίνεται μια μάχη ανάμεσα στα όργανα της κρατικής τάξης και ανθρώπους όλων των ηλικιών και προελεύσεων που υπερασπίζονται ταυτόχρονα ένα φυσικό περιβάλλον και ένα διαφορετικό τρόπο ζωής. Η ανάπτυξη, δηλαδή, της αγοράς και του ελέγχου, απέναντι στην ελεύθερη ανάπτυξη της κοινωνίας και την αυτοργάνωση.
Η ιστορία ξεκινά πριν από περίπου 50 χρόνια, με το σχεδιασμό ενός αεροδρομίου το οποίο θα κατέστρεφε όχι μόνο την καθημερινότητα του αγροτικού πληθυσμού αλλά και συνολικά το οικοσύστημα της περιοχής. Το έργο κρίθηκε εξ αρχής άχρηστο από τις τοπικές κοινωνίες που ξεκίνησαν έναν αγώνα για την προάσπιση των γαιών και την αναίρεσή του. Έχοντας εξαντλήσει τις νομικές οδούς, οι ντόπιοι, καλούν το 2009 σε κατάληψη της περιοχής. Έτσι από τότε η ZAD (Ζώνη Προς Υπεράσπιση) μια έκταση 1650 στρεμμάτων με υγροτόπους, δάση και καλλιεργήσιμες εκτάσεις, με εκατοντάδες ανθρώπους να ζουν μόνιμα εκεί και ακόμη περισσότερους στα γύρω χωριά, αποτελεί ένα πολιτικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό πείραμα. Μέσα στην κατειλημμένη αυτή ζώνη λειτουργούσε κοινοτική βιβλιοθήκη, πειρατικός ραδιοφωνικός σταθμός, συλλογικές αγροτικές καλλιέργειες, φούρνοι, εβδομαδιαία εφημερίδα, αλευρόμυλος, συνεργεία και πολλά άλλα.
Η ZAD έγινε το παράδειγμα ότι ο κόσμος μπορεί να πάρει την ζωή στα χέρια του. Και αυτό γιατί στηρίχτηκε και γιγαντώθηκε από κόσμο που συμμετείχε με κάθε δυνατό τρόπο σε αυτό το εγχείρημα. Τα σχέδια του κράτους και των αφεντικών μείνανε στάσιμα για χρόνια, ενώ το 2012 όταν δέχθηκε επίθεση από την αστυνομία, η απάντηση ήταν μια συγκέντρωση σαράντα χιλιάδων ανθρώπων που με τα σώματά τους απέτρεψαν την εκκένωση, υπερασπιζόμενοι την περιοχή.
Αυτό που κατάφεραν οι άνθρωποι εκεί δεν είναι μόνο μια πετυχημένη αντίσταση (εφόσον το αεροδρόμιο ακυρώθηκε και θεσμικά), αλλά προχώρησαν και σε πολιτική πρόταση οργάνωσης της ζωής τους.
Η εκ νέου προσπάθεια εκκένωσης της ζώνης από το γαλλικό κράτος δείχνει την εμμονή του απέναντι σε ανθρώπους που δεν δέχτηκαν τον έλεγχο στο πώς θα ζήσουν.
Κι αν η ZAD μάς φαντάζει μακρινή, ας αναλογιστούμε πώς ξεκίνησαν οι αγώνες ενάντια στις εξορύξεις χρυσού στις Σκουριές Χαλκιδικής, για τα νερά του Πηλίου, ενάντια στο σχεδιασμό ΧΥΤΑ στην Κερατέα και πόσα άλλα. Και πιο τοπικά με τις βΑΠΕ στο Αποπηγάδι, στα βουνά του Ρεθύμνου, στην Σητεία, στο Καστέλι του Ηρακλείου με το σχέδιο του νέου αεροδρομίου. Πάντα απέναντι στην ίδια λογική της “ανάπτυξης” που θέλει να ξεριζώνει ο,τιδήποτε μπαίνει εμπόδιο στον παραλογισμό της. Γιατί απλώς δεν μπορεί να σταματήσει. Πρέπει πάντα να μεγεθύνεται, να επιταχύνεται, να καταναλώνει. Χωρίς να φέρνει την ευτυχία, χωρίς να βρίσκει νόημα.
Αλληλεγγύη στην ZAD και σε κάθε αγωνιζόμενη κοινότητα.
…φίλους πολλούς εκάμαμε που μας εβοηθούνε,
εκάμαμε κι εχθρούς πολλούς που μας επολεμούνε,
απόφαση επήραμε εμείς να πολεμούμε,
ακόμη κι αν εχρειαστεί ούλοι μας να χαθούμε,
εμείς δεν θέλουμε λεφτά, θέλουμε τα βουνά μας,
θέλουμε τα χωράφια μας, θέλουμε να νερά μας.
Μαντινάδα από τους αγώνες στο Αποπηγάδι
Κατάληψη ROSA NERA
Απρίλης 2018