Τα μεσάνυχτα της Δευτέρας 20 Ιανουαρίου ένα αλιευτικό σκάφος με προσφυγικές οικογένειες σε αναζήτηση ασύλου λόγω των πολέμων στη Συρία και το Αφγανιστάν, βυθίζεται στο Φαρμακονήσι από το ελληνικό λιμενικό. Δύο γυναίκες, εννιά παιδιά και βρέφη θα πνιγούν στην «ευρώπη των δικαιωμάτων», δολοφονημένοι από τις κρατικές πολιτικές υποτίμησης και εκμετάλλευσης της προσφυγικής ζωής και της μεταναστευτικής εργασίας.
Το γεγονός αποδίδεται αρχικά από τις λιμενικές αρχές και τους δημοσιογράφους σε λάθος κατά τη διαδικασία ρυμούλκησης. Σύντομα όμως οργανώσεις αλληλεγγύης και ανθρωπίνων δικαιωμάτων φέρνουν στο φως τις μαρτυρίες των επιζώντων του ναυαγίου. Εκεί αποκαλύπτεται πως πρόκειται για άλλη μια δολοφονία, άλλο ένα αποτέλεσμα των δια-κρατικών αντιμεταναστευτικών πολιτικών ελλάδας και τουρκίας, σε συνεργασία με την υπόλοιπη ευρώπη. Ο κρατικός πόλεμος ενάντια στην προσφυγιά και την ξενιτιά περιλαμβάνει μαζί με τις παράνομες και βίαιες επαναπροωθήσεις, την σταδιακή κατάργηση των δικαιωμάτων προστασίας των προσφυγικών οικογενειών και τις κρατικές στρατηγικές υπονόμευσης του ασύλου. Ένα στρατιωτικοποιημένο σύμπαν παράνομων και απάνθρωπων εγκλεισμών και βασανιστηρίων, όπου όλα επιτρέπονται για τους ανθρωποφύλακες. Και επιτρέπονται όλα με ευθύνη αυτής της κοινωνίας και των ανοχών της.
Μετά τη δημοσίευση των μαρτυριών, ξαναγίνεται από το κράτος και τον τύπο μια προσπάθεια συγκάλυψης της κρατικής δολοφονίας μέσα από ρεπορτάζ που στοχεύουν στον εύκολο συναισθηματισμό, στην πρόκληση σύγχυσης ή και τη σχετικοποίηση γύρω από το έγκλημα. Τα γεγονότα όμως μιλάνε από μόνα τους, ακόμα κι αν αποδεχτεί κανείς την εκδοχή των ίδιων των λιμενικών αρχών: Το σκάφος του λιμενικού ρυμούλκησε με μεγάλη ταχύτητα το σκάφος των προσφύγων και αρνήθηκε να επιβιβάσει τους πρόσφυγες. Παρόλα αυτά η επιβίβαση έγινε μόνο όταν το αλιευτικό βυθίστηκε και χάθηκαν οι δύο γυναίκες και τα εννιά παιδιά. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες των προσφύγων, υπό την απειλή όπλου οι πρόσφυγες αναγκάστηκαν να ξαναδέσουν το σκοινί που κόπηκε κατά τη ρυμούλκηση, ενώ απωθήθηκαν και το λιμενικό τους αρνήθηκε βίαια να επιβιβάσουν έστω τα παιδιά παρά το ότι το προσφυγικό σκάφος είχε αρχίσει να μπάζει νερά. Παράλληλα τους έβριζαν και τους έλεγαν «να γυρίσουν στην τουρκία». Σύμφωνα με τις καταγγελίες των οργανώσεων δικαιωμάτων των προσφύγων οι λιμενικές αρχές δεν έχουν δώσει καμία εξήγηση, γιατί όταν τα παιδιά πνίγονταν στη θάλασσα δεν τους δόθηκαν σωσίβια ή σκοινί, ενώ οι επιζήσαντες δέχτηκαν κατά την επιβίβαση την κακομεταχείριση από τους λιμενικούς. Ας σημειωθεί πως στην περιοχή(γύρω απ’ το φαρμακονήσι) έχουν τεκμηριωθεί υποθέσεις που αφορούν βασανισμούς, παράνομες επαναπροωθήσεις και εγκαταλείψεις προσφύγων, τόσο από το ελληνικό όσο και από το τουρκικό κράτος. Οι επιζήσαντες του ναυαγίου μεταφέρθηκαν στον Πειραιά, συκοφαντήθηκαν από το υπουργείο των μπάτσων, ενώ αίτημά τους για ανάσυρση των νεκρών σωμάτων των οικογενειών τους δεν έχει απαντηθεί ακόμα.
Πέρα από τους εσκεμμένα ανεπαρκείς θεσμούς προστασίας – σε αντίθεση με τους καλοπληρωμένους και τεχνολογικά άρτιους θεσμούς δολοφονίας – η ιστορία των δολοφονιών στο Φαρμακονήσι επαναλαμβάνει το αίτημα του κράτους και των μικρών και μεγάλων αφεντικών για «βίο αβίωτο» των μεταναστών (όπως «στοχευμένα» το διατύπωσε ο αρχηγός της ελληνικής αστυνομίας) αλλά και την ξεφτίλα μιας κοινωνίας χωρίς ανθρωπιά. Ακριβώς επειδή η υποτίμηση της μεταναστευτικής ζωής και εργασίας δεν έγινε μόνο «από τα πάνω», αλλά και με την ευθύνη μεγάλων κομματιών της ελληνικής κοινωνίας που είδαν τη ζωή των μεταναστών και των μεταναστριών ως φτηνή εργασία, τους πρόσφυγες ως αναλώσιμες ζωές και παράπλευρες απώλειες στη γεωπολιτική διαδρομή του ελληνικού επεκτατισμού. Πολλοί από τους πρόσφυγες που χάθηκαν από τη δεκαετία του ’90 μέχρι σήμερα, προσπαθώντας να βρουν άσυλο ή ένα καλύτερο μέλλον στην ευρώπη, διέφευγαν από χώρες σε εμπόλεμη κατάσταση, στις οποίες ακόμα βρίσκεται ο ελληνικός στρατός στο πλαίσιο γεωπολιτικών ανακατατάξεων που ονομάστηκαν «ανθρωπιστικές αποστολές». Άλλωστε ο ευρύτερος στόχος των στρατιωτικών πολιτικών για έναν «αβίωτο βίο» είναι η καταλήστευση της μεταναστευτικής ζωής και εργασίας και η αναγκαστική παρανομοποίηση, με στόχο την ευρύτερη υποτίμηση της ζωής και της εργασίας.
Θα το πούμε ακόμα μια φορά…
Τα ευρωπαϊκά κράτη, όπως και το ελληνικό κράτος σε συνεργασία με το τουρκικό, συμμετέχουν σε ένα από τα μεγάλα και «αόρατα» εγκλήματα της εποχής μας: την αναγκαστική παρανομοποίηση της προσφυγιάς και της ξενιτιάς που οδηγεί στην εκμετάλλευση και στο θάνατο όσων επιχειρούν – αναγκαστικά παράνομα – να βρουν καταφύγιο ή εργασία στις χώρες της Ευρώπης. Πρόκειται για κρατικές δολοφονίες των κατ’ εξοχήν ανθρώπινων ζωών που έχουν ανάγκη προστασίας. Aπό το ’93 μέχρι σήμερα έχουν τεκμηριωθεί από οργανώσεις δικαιωμάτων 17.500 θάνατοι για τους οποίους ευθύνονται οι πολιτικές ελέγχου της μετανάστευσης και της διακρατικής υπονόμευσης της παροχής ασύλου σε όσους το έχουν ανάγκη. Ο πραγματικός αριθμός των νεκρών και των αγνοούμενων είναι πολύ μεγαλύτερος.
Η Ελλάδα συμμετέχει πρόθυμα στον πόλεμο ενάντια στην μετανάστευση, αντιμετωπίζοντας με στρατιωτικούς και αστυνομικούς θεσμούς την προσφυγιά και τις οικογένειες των μεταναστών, ενώ οι θεσμοί προστασίας των προσφύγων και των οικογενειών τους είναι εσκεμμένα χαλαροί και ανεπαρκείς. Με αφορμή την εξέγερση στην Αμυγδαλέζα, το καλοκαίρι του 2013 γράφαμε για τις εξαιρέσεις αυτής της κοινωνίας, όπως τους ψαράδες στη Σκάλα της Συκαμινιάς στη Λέσβο που αντίθετα με τους λιμενικούς στο φαρμακονήσι, ρισκάραν τη ζωή τους για να σώσουν τις οικογένειες των σύριων προσφύγων από τα σαπιοκάραβα.
Η τελευταία ελπίδα αυτής της κοινωνίας είναι όσοι και όσες υπερασπίζονται την αυτονόητη ελευθερία της ανθρώπινης μετακίνησης και τους αγώνες ντόπιων και μεταναστών στους χώρους της δουλειάς και στην καθημερινή ζωή.
ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ-ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 31/1 ΣΤΙΣ 18:30 ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΙΑ ΑΓΟΡΑΣ