Καταλήψεις κι εθνικές προκαταλήψεις

Οι μαθητικές καταλήψεις στον ελλαδικό χώρο, κουβαλούν μια ιστορία που η αρχή της βρίσκεται στις μαθητικές κινητοποιήσεις το 1990-91. Η ιστορία αυτή συνδεδεμένη με την αντίσταση, την ανατροπή των κοινωνικών δεδομένων και την ανεξαρτησία της μαθητικής κοινότητας, δεν έχει καμία σχέση με την προσπάθεια χειραγώγησης των μαθητών από τη δεξιά και τα παρακλάδια της που επιχειρείται σήμερα. Μάλλον βρισκόταν και βρίσκεται απέναντι σ’ όλη αυτή την πατριωτική συντηρητικούρα.

Ας θυμηθούμε τη δολοφονία του καθηγητή Τεμπονέρα, ο οποίος αγωνιζόμενος στο πλευρό των μαθητών, σκοτώθηκε από τους ΟΝΝΕΔίτες στην προσπάθειά του να προστατέψει τους μαθητές από τις άγριες επιθέσεις των δεξιών. Ο δολοφόνος του Γιάννης Καλαμπόκας είναι σήμερα ελεύθερος και μάλιστα αρέσκεται να φωτογραφίζεται μαζί με στελέχη της Χρυσής Αυγής!

Ας θυμηθούμε ότι αργότερα οι μαθητές ήταν αυτοί που έκαψαν δημόσια την εθνική σημαία, σε μια χώρα που – όπως έλεγε κι ο Εμμ. Ροΐδης – πάσχει από τον πατριωτισμό, προκαλώντας ανοιχτά τα τσιράκια της εξουσίας που ούρλιαζαν μέσα από τα βοθροκάναλα της τηλεόρασης. Οι μαθητές των Χανιών το 2010 είναι αυτοί που πρώτοι αλλάξαν το περιεχόμενο των παρελάσεων από εθνικιστική φιέστα σε κοινωνική διαμαρτυρία.

Μέχρι σήμερα οι μαθητικές καταλήψεις ήταν στο στόχαστρο όλων των συντηρητικών δεξιών κι αριστερών, οι οποίοι πιπιλάνε χρόνια την καραμέλα ότι το μόνο που θέλουν τα παιδιά, είναι «να χάσουν μάθημα». Δεν τους απασχόλησε ποτέ το αν οι μαθητές δικαιολογημένα αποφεύγουν το σχολικό κάτεργο γι’ αυτό και πάντοτε ήταν εχθρικοί απέναντί τους.

Η ιστορία των μαθητικών καταλήψεων έχει να μας διδάξει πολλά μέσα από την υποδειγματική αγωνιστικότητα των παιδιών. Οι αγωνιστικές καταλήψεις οργανώνονται με συνελεύσεις και συντονιστικά σχολείων και όχι ιεραρχικά από κάποιους γόνους “πατριωτών” και φίλους μπάτσων που τους κάνουν πλάτες. Φυλακίσεις, συγκρούσεις με την κρατική μηχανή, αγωνιστικό πείσμα, φαντασία, πάθος, αμφισβήτηση και ακηδεμόνευτη δράση, συνθέτουν το μωσαϊκό των μαθητικών καταλήψεων στον ελλαδικό χώρο. Μια ζωή συκοφαντημένοι από τα Μ.Μ.Ε. (ενώ σήμερα γιατί άραγε έχουν διαφορετική στάση;) και τους κομματικούς γραφειοκράτες, οι μαθητές δεν ενέδωσαν στις γαλιφιές της εξουσίας, αλλά συνέχιζαν και συνεχίζουν το δύσκολο δρόμο της αντίστασης.

Επειδή οι περισσότεροι μαθητές λόγω ηλικίας δεν γνωρίζουν επαρκώς την ιστορία του μαθητικού κινήματος, επιχειρείται σήμερα η χειραγώγησή τους προς όφελος της ευρύτερης δεξιάς, η οποία υποκρύπτοντας τα κομματικά της κίνητρα προσπαθεί να μπλέξει τη νεολαία σε ένα βρόμικο εθνικιστικό κατασκεύασμα. Το γεγονός ότι πολλά παιδιά δεν γνωρίζουν πως τα έθνη είναι κατασκευές θεμελιωμένες σε συμφωνημένα ψέματα, δίνει μια ευκολία στους ψηφοθήρες για να εμφυτέψουν αυτά τα ψέματα στις νεανικές συνειδήσεις.

Όμως, οι μαθητές στην πλειοψηφία τους διατηρούν -σαν από ένστικτο- αυτή την αγνή ακηδεμόνευτη αγωνιστικότητα και δε μασάνε με τα καλέσματα των πατριδοκάπηλων. Με αφορμή το μακεδονικό κάθε μέρα πληθαίνουν οι μαθητικές φωνές που τάσσονται ενάντια στα εθνικιστικά καλέσματα.

Επιπλέον, πολλοί μαθητές ευτυχώς δεν παίρνουν στα σοβαρά αυτά τα σχολικά εγχειρίδια της ιστορίας τα οποία απέχουν όχι μόνο από την ιστορική αλήθεια αλλά και από την ίδια την ιστορία ως επιστημονικό κλάδο. Γιατί είναι γνωστό π.χ. ότι όλοι οι σημερινοί λαοί της Ευρώπης αποτελούν ένα εθνολογικό μείγμα που σχηματίστηκε από τη συγχώνευση των επιμέρους λαών. Κανονικά η μελέτη του φαινομένου αυτού οφείλει να περιορίζεται στον κύκλο των επιστημόνων που απασχολούνται με την εθνολογία. Στο βαλκανικό όμως χώρο με την εθνολογία απασχολούνται, εκτός από τους ιστορικούς, και διάφοροι πολιτικοί, γεγονός που σχεδόν πάντα προμηνύει τον ερχομό δεινών. Οι εργασίες των βαλκανικής καταγωγής ιστορικών χαρακτηρίζονται, όχι σπάνια, από σωβινιστικό πνεύμα, με συνέπεια η παρουσίαση της εθνολογικής σύστασης κάθε περιοχής των Βαλκανίων, να εξαρτάται κατά ένα μεγάλο μέρος από τον πολιτικό προσανατολισμό του συγγραφέα. (Γ. Νακρατζάς)